Ondernemer Centraal december 2016

,,Zet in op het stimuleren van de eigen economie’’ en ,,besteed aandacht aan werkgelegenheid voor laagopgeleiden’’. Dat zijn de belangrijkste aanbevelingen uit het rapport ‘Bureau Louter (2016) Arbeidsmarktanalyse Noordoostpolder’.

Bureau Louter uit Delft heeft in opdracht van gemeente Noordoostpolder de arbeidsmarkt in Noordoostpolder door
gelicht. In het algemeen wordt geconstateerd dat Noordoostpolder een ‘vrij sterke economie’ heeft. In de ranglijst voor economische prestaties staat Noordoostpolder op plaats 64. ,,Dat is voor een niet-stedelijke gemeente, gelegen op vrij grote afstand van stedelijke kernen, een prima prestatie’’, aldus het rapport. Wat betreft het aantal arbeidsplaatsen per inwoner van 15-64 jaar neemt Noordoostpolder zelfs positie 26 in binnen de ranglijst van Nederlandse gemeenten.

Die vrij sterke economie zorgt voor veel werkgelegenheid. Noordoostpolder heeft een beroepsbevolking van 24.300 inwoners. Het aantal arbeidsplaatsen is niet veel lager dan de werkzame beroepsbevolking. Een relatief groot deel (65,5 procent) werkt binnen de eigen gemeente. Bijna tachtig procent van de werknemers van de bedrijven in Noordoostpolder woont hier. Het landelijk gemiddelde van mensen die in hun eigen gemeente werken is 48 procent.

De land- en tuinbouwsector is het sterkst vertegenwoordigd. Per inwoner van 15 – 64 jaar heeft Noordoostpolder zelfs de meeste arbeidsplaatsen van alle Nederlandse gemeenten in deze sector. Qua opleidingsniveau is vooral MBO4-niveau sterk vertegenwoordigd. Banen op laag en hoog niveau zijn relatief minder sterk vertegenwoordigd dan het nationaal gemiddelde. Dat geldt in zeer sterke mate voor banen op wetenschappelijk niveau. Het rapport stelt de volgende constateringen tegen over elkaar: Noordoostpolder heeft gezien de opbouw van banen niet veel universitair geschoolden nodig; het kan echter ook zijn dat de werkgelegenheid in kennisintensieve sectoren teruggelopen is vanwege een gering aanbod aan hoogopgeleiden.

Voor de middellange termijn (5/6 jaar) zal vraag en aanbod op MBO-niveau ongeveer in evenwicht zijn. Op HBO-niveau en universitair niveau zullen er in Noordoostpolder niet genoeg schoolverlaters zijn. Dit wordt opgelost door pendelen of verhuizing. Het rapport spreekt in dit verband ook over ‘retourmigratie’. Vanwege het ontbreken van hoger onderwijs en slechte bereikbaarheid met openbaar vervoer trekken veel jongeren voor hun studie weg, maar keren later ook weer terug. ,,Zeker niet iedereen’’, is de constatering, ,,maar het geldt wel voor een aanzienlijk deel’’.

Wat robotisering en automatisering op de langere termijn voor de werkgelegenheid gaat betekenen, is erg onzeker. Het zal meer effect hebben voor banen voor laagopgeleiden dan voor middelbaar opgeleiden. Agrarische beroepen worden naar verwachting zwaarder getroffen door robotisering dan gemiddeld. Wat betreft het verbeteren van werkgelegenheid voor laagopgeleiden, wordt meer kinderopvang als aandachtspunt genoemd.

De arbeidsmarktanalyse van Bureau Louter zal onder andere als basis dienen voor toekomstige beleidskeuzes binnen het sociaal economisch beleid van de gemeente.