Arnold van der Linde en Sjaco Wierda over roerige bouwsector

‘Aanpakkers’ met een eigen kijk op het ondernemerschap en de wereld waarin zij ondernemen. Wat drijft hen? Waar zien ze kansen en hoe weten ze die te pakken? Welke moeilijkheden komen ze tegen en hoe bieden ze die het hoofd? In deze editie gaan we In gesprek met Arnold van der Linde van Groothuisbouw en Sjaco Wierda van Wierda Projecttechniek over de roerige tijden in de bouwsector.

Mannen, wat gebeurt er toch allemaal in de bouwsector?
Arnold: ‘Ja, het is hectisch. We hebben aan de ene kant die enorme woningbouwopgave. Er moeten 100.000 woningen bij in Nederland. Maar er is tegelijkertijd een personeelstekort, een gebrek aan materialen en de prijzen van de grondstoffen stijgen.’
Sjaco: ‘Kilowattuurmeters zijn bijvoorbeeld opeens moeilijk verkrijgbaar en ook dimmers vanwege een chip die in China wordt gemaakt. Bij de voormalige Paspartoe in Emmeloord bijvoorbeeld, waar wij bezig zijn met de bouw van zorgappartementen, hebben we 400 ampère nodig, maar we kunnen maar 125 krijgen van Liander omdat er geen energiecapaciteit is. We willen het voorlopig oplossen met een aggregaat, zodat we toch verder kunnen.’

Arnold, hoe zit dat bij jullie? Al vertragingen opgelopen?
Arnold: ‘Onze projecten zijn nog niet gestagneerd door het tekort aan materialen, maar dat gaat wel gebeuren denk ik. Drie weken geleden was onze standaard warmtepomp niet meer te krijgen. Onze vaste leverancier hielp ons aan een alternatief, maar daarvoor moeten we wel weer aanpassingen doen in de prefabricage.’

En qua personeel? Alles nog op orde?
Arnold: ‘Bij ons wel. Werken in de bouw is niet altijd aantrekkelijk door de gekke werktijden en het zware werk in allerlei weersomstandigheden. Maar een groot deel van onze woningen wordt in de fabriek gebouwd. Dus veel van onze jongens hoeven niet om 5.00 uur richting een bouwlocatie ver weg, maar werken gewoon dichtbij huis in een comfortabele fabriek die van alle gemakken is voorzien. Het werk is bovendien gestandaardiseerd.’
Sjaco: ‘Bij ons speelt dat ook nog niet. Wij richten ons nu ook meer op zij-instromers die de techniek in willen en dat werkt goed. Nu hebben wij bijvoorbeeld een voormalige röntgenlaborant uit het ziekenhuis in dienst, die graag wat meer fysiek werk wilde doen en meer naar buiten wilde. Hij vindt het geweldig bij ons en heeft het helemaal in de vingers. Eén dag in de week gaat hij naar de Techniekacademie en daar vliegt hij doorheen.’
Arnold: ‘Al zijn tekenaars momenteel wel schaars.’
Sjaco: ‘Klopt, dat merken wij ook.

Hoe zorgen jullie ervoor dat er voldoende personeel is en blijft?
Sjaco: ‘Ik ben nauw betrokken bij de technische opleiding van het ROC Friese Poort. Om zo te zorgen dat die goed blijft aansluiten op het werkveld.’
Arnold: ‘Wij hebben om die reden regelmatig stagiaires van het ROC rondlopen. Daarnaast hebben wij heel weinig verloop van personeel. Ik denk omdat we ons echt een familie voelen, we zorgen voor elkaar. En daarnaast maken we gewoon hele mooie dingen van hoogwaardige kwaliteit. Dat houdt het werk boeiend.’

Oké, alles nog redelijk onder controle dus. Maar er speelt nog wel meer toch?
Sjaco: ‘Zeker. Wij werken vooral business to business en merken dat projectontwikkelaars op de rem gaan trappen. Dat komt mede door het stikstofprobleem. Veel bouwlocaties in Nederland zijn dichtbij Natura 2000-gebieden, waar hele strenge vergunningseisen gelden. De bouw moet zo milieuvriendelijk mogelijk gebeuren en dat is heel lastig.’
Arnold: ‘Ja, de bouw is ontzettend vervuilend met alleen al alle bouwvakkers die ernaartoe moeten rijden. En juist daarom is prefab bouwen volgens mij echt de oplossing. Dan heb je nog maar heel weinig bouwhandelingen nodig op de bouwlocatie, want alles is grotendeels al in de fabriek gemaakt.’
Sjaco: ‘Dat vind ik ook. Ik ben zelf ook bezig om meer prefab te doen. Bijvoorbeeld door al meer in te bouwen op onze eigen locatie, zoals een centraaldoos met allerlei leidingen. Dat scheelt gewoon veel werk op en bewegingen naar de bouw.’

Prefab is wat jullie betreft de toekomst?
Arnold: ‘Ik denk het wel. Niet alleen vanwege de huidige problemen in de bouwsector, het heeft nog veel meer voordelen. Doordat wij bijvoorbeeld een woning op voorhand al bouwen, heb je bij de uitvoering veel minder kans op bouwfouten. Wij hebben speciale software die deze ‘clashes’ er al voor de bouw uithaalt. Ja, je hebt hierbij aan de voorkant meer tijd nodig, maar dat levert aan de achterkant juist weer tijdswinst op.’
Sjaco: ‘Ja, prefab is de oplossing voor de toekomst, daar ben ik van overtuigd. Maar dat kan alleen als je als betrokken partijen nauw met elkaar samenwerkt. Daarom werken wij veel met vaste partners, die elkaar goed begrijpen en de neuzen dezelfde kant op hebben staan. En het is mooi als wij zo vroeg mogelijk worden betrokken bij het proces, zodat we op voorhand al kunnen inspringen op de woonwensen van de toekomstige bewoner. We moeten eigenlijk een soort logistiek engineeringsbureau zijn dat met alle betrokkenen goed kan samenwerken en goed kan plannen. Daar valt of staat het bij.’

En hoe zit dat met de energietransitie? Merken jullie daar veel van?
Sjaco: ‘Wij wel, maar dat zie ik niet als obstakel. Het vraagt misschien wat anders dan we gewend waren, de kosten zijn hoger. Maar het is een goede ontwikkeling. Bij de Golfslag in Emmeloord werken we aan appartementen. Daar worden ook duurzame maatregelen getroffen met zonnepanelen en warmtepompen.’
Arnold: ‘Jullie doen de Golfslag? Wat een gaaf gebouw, daar kun je wel wat moois van maken.’
Sjaco: ‘Ja, dat wordt heel mooi.’

Dus jullie bewegen mee met de stevige wind die waait in bouwland
Sjaco: ‘Ja. Als je als bedrijf een toekomst wil hebben, dan moet je meebewegen en ook vooruitkijken.’
Arnold: ‘Wij zijn altijd gericht op verdere prefabricage, nóg betere samenwerking met onderaannemers en leveranciers en verdere verbetering van kwaliteit en efficiency.  Als je dat doet hoef je niet mee te bewegen met allerlei winden, maar ben je die voor. Dát is ondernemerschap.’